علی اشرف فتحی: در وبلاگ قبلی ام بخشی به نام «انعکاس عکس ها» داشتم که درباره چند عکس دیدنی چیزهایی می نوشتم. چندی پیش به چند عکس کمتر دیده شده امام برخوردم که گفتم با چند خط توضیح، اینجا منتشر کنم. به هر حال وقتی دوستان سایت جماران مشغول اطلاع رسانی درباره مهم ترین اخبار جهان، اخبار جهان اسلام یا مشاعره هستند، لابد باید ماها درباره این چیزها قلم فرسایی کنیم!
این عکس، امام خمینی را در خانه ای در خیابان قیطریه تهران نشان می دهد و به احتمال زیاد در سال ???? گرفته شده است. امام پس از سخنرانی آتشین عصر عاشورای ?? (?? خرداد) بازداشت و به تهران منتقل شد. قیام ?? خرداد در اعتراض به بازداشت امام شکل گرفت که با سرکوب شدید رژیم مواجه شد. امام بعد از حدود دو ماه بازداشت، به خانه ای در خیابان قیطریه منتقل شد که متعلق به یکی از تجار تهران به نام روغنی بود. ایشان تا فروردین ???? در این خانه اقامت داشت و پس از ?? ماه بازداشت و حصر خانگی ، رژیم سرانجام اجازه مراجعت ایشان به قم را صادر کرد.
پس از بازگشت ایشان به قم، هزاران نفر از مردم شهرهای مختلف به دیدن ایشان آمدند. در این عکس مرحوم آیت الله سید کاظم شریعتمداری را می بینید که به دیدن امام آمده است. اهمیت این عکس در آنجاست که آقای شریعتمداری قدرتمندترین رقیب و منتقد امام خمینی در آن سال ها بود و چندان علاقه ای به مبارزه علیه شاه نداشت و ترجیح می داد که حکومت را وادار به تمکین به قوانین خودش بکند و این روش را تا آخرین هفته های عمر حکومت پهلوی ادامه داد. در این عکس آیت الله شهید قاضی طباطبایی امام جمعه تبریز در اوایل انقلاب نیز در کنار مرحوم شریعتمداری دیده می شود.
یکی دیگر از مهم ترین منتقدان فکری امام خمینی که پس از آزادی ایشان به همراه شماری از مردم و روحانیون مشهد به قم آمد، مرحوم آیت الله شیخ مجتبی قزوینی است که از علمای وارسته مشهد و از چهره های برجسته مکتب تفکیک شمرده می شد. حضور ایشان در خانه امام در قم موجب حیرت بسیاری شد که از اختلافات عمیق امام به عنوان استاد برجسته فلسفه حوزه علمیه قم با تفکیکی ها خبر داشتند. آنگونه که از جناب پرویز خرسند ( که خود در این دیدار کنار امام نشسته بوده) شنیده ام طلبه جوانی که در کنار مرحوم قزوینی نشسته، یکی از فرزندان مرحوم حاج شیخ عباسعلی اسلامی سبزواری است که خود وی نیز در این سفر شرکت داشته است. آقای خرسند خاطراتی جالب و شنیدنی از گعده ای که در خانه آیت الله خزعلی با حضور امام، شیخ مجتبی قزوینی و مرحوم اسلامی صورت گرفته نقل می کند.
در این عکس تاریخی نیز آیت الله ناصر مکارم شیرازی در سن ?? سالگی در حضور امام خمینی و مرحوم آیت الله شیخ مجتبی قزوینی برای حاضران سخنرانی می کند. حضور آیت الله مکارم نیز در این جلسه از آن رو مهم است که ایشان از مهم ترین استادان جوان حوزه در آن سال ها و نیز از روحانیون نواندیش حوزه به شمار می رفت که با توجه به نزدیکی به طیف مرحوم آقای شریعتمداری و مدیریت انتشار مجله مکتب اسلام، در بین بخش وسیعی از طیف مذهبی جامعه شناخته شده بود.
در نجف نیز پس از درگذشت ناگهانی مرحوم آیت الله حاج آقا مصطفی خمینی، همگرایی نسبتا خوبی میان امام و منتقدین ایشان ایجاد شد. فضای سنگین نجف در سال های حضور امام، سبب شد که حضور چهره هایی چون آیت الله شهید محمد باقر صدر و آیت الله مرحوم سید محمد روحانی در خانه امام برای تسلیت به مناسبت درگذشت ناگهانی فرزند ارشد ایشان، موجی از امید را میان طلاب انقلابی حامی امام ایجاد کند. اگرچه برخی هنوز هم به چهره هایی مثل مرحوم روحانی با دیده تردید می نگریستند و همین اختلافات به سال های پس از انقلاب هم کشیده شد.
